W naszej Bibliotece Kręgu Płaskiego Węzła pojawiły sie dwie ciekawe pozycje:

- Skauting Morski i Wiedza żeglarska dla chłopców - Warington Baden-Powell

- „My Adventures as a Spy - Przygody Szpiega” - Robert Baden-Powell

- "Gawędy dla Skautów, opowiedziane przy ognisku" - Robert Baden-Powell

Polecamy na www.text.bci.pl, już do nabycia!

Skauting Morski i Wiedza żeglarska dla chłopców - Warington Baden-Powell

Książka ta niewątpliwie stanowiła fundament dla powstającego na początku XX w. w Wielkiej Brytanii i na całym świecie – skautingu wodnego. Jej autor Warington Baden-Powell, był kapitanem żeglugi wielkiej, prawnikiem Brytyjskiej Admiralicji, a także zapalonym żeglarzem i kanadyjkarzem. M.in. w 1869 na canoe z żaglem odbył wyprawę po Morzu Bałtyckim, którą opisał w jednej ze swoich książek. Na liczne swoje wodniackie i żeglarskie wyprawy autor zabierał swoich młodszych braci, w tym również Roberta. Po latach, twórca skautingu Robert Baden-Powell zwrócił się do Waringtona z prośbą o napisanie podręcznika dla skautów wodnych. Książkę oddano do druku w 1912 r., czyli zaledwie w cztery lata po prekursorskim dziele autorstwa Bi-Pi – „Skauting dla chłopców”.Celem książki W. B-P. było przybliżenie skautom z drużyn specjalizujących się w wodniactwie – wiedzy wodniackiej i morskiej. Ta bardzo ciekawa pozycja nie jest właściwie klasycznym podręcznikiem żeglarstwa, ale przede wszystkim jest ona opowieścią o przeróżnych morskich sprawach; miejscami chaotyczna, niemniej ukazująca w całej pełni pasję i umiłowanie morza jej autora. Książka ta przede wszystkim pokazuje złożoność problematyki morskiej, próbując zarazem przedstawić zakres wiedzy niezbędny dla zajmowania się tą dziedziną. Informacje w niej zawarte nadal mają ogromny wymiar praktyczny, a zarazem szeroko odwołują się do faktów z historii żeglugi, których znajomość W. B-P. uważał za ważną część morskiego dziedzictwa. I to nie tylko jako dobry materiał do gawęd czy gier, ale także jako podstawę dla lepszego zrozumienia pewnych zachowań i rozwiązań stosowanych do dzisiaj.Używane w książce pojęcie „skauting morski” (Sea Scouting) odnosi się również do wodniactwa śródlądowego, co autor niejednokrotnie podkreśla, jednakże ze względu na morski charakter ojczyzny W. B-P. prymat tematyki morskiej jest tu ze wszech miar zrozumiały. Niezależnie od tego, za dość ciekawe uznać należy stosowane w tekście przez autora rozróżnienie wiedzy wodniackiej od wiedzy marynarskiej i podkreślenie wzajemnego znaczenia obu tych obszarów umiejętności.Niewątpliwie w czasach gdy powstawał „Sea Scouting and Seamanship for Boys” zdecydowanie bardziej literalnie rozumiano służbę morskich skautów dla kraju. Wynikało to z burzliwości owych czasów, a także dużego obywatelskiego zaangażowania Brytyjczyków w sprawy morskie, szczególnie w okresie wojny. Niemniej przykładany przez autora duży nacisk na pożyteczność i służbę, która w dzisiejszych czasach będzie zapewne inaczej realizowana, pozostaje zgodny z głównymi celami skautingu. Jest również faktem, iż wprawdzie autor wielokrotnie podkreśla wychowawczą rolę skautingu morskiego, to jednak cały ten tekst nie stroni od sugestii, iż udział w skautingu morskim może stanowić także doskonały sposób na przygotowanie do wykonywania zawodu marynarza. I pewno tak właśnie jest.Chociaż książka zawiera niewiele podpowiedzi metodycznych, to jednak można w niej znaleźć mnóstwo informacji, które będą przydatne przy planowaniu zbiórek zastępów i drużyn wodniackich. Szczególnie dużo jest tu porad dotyczących dwóch kluczowych dla skautingu wodnego aktywności: pływaniu na canoe (rzeki i jeziora) i żegludze na łodziach wiosłowo-żaglowych (jeziora i wody morskie). Niewątpliwie ogromny wpływ na treści merytoryczne zawarte w tej książce ma inna niż u nas specyfika akwenów występujących wokół Wielkiej Brytanii – są to zatem głównie estuaria rzek, wybrzeża morskie oraz baseny i redy portów. Na pierwszy plan wysuwają się tu, co zrozumiałe, zagadnienia żeglugi na pływach i związanych z nimi prądach pływowych, które w Polsce są nieznane, a tam – stanowią jeden z najważniejszych problemów żeglugowych. Książka zawiera dużo terminów fachowych, z których jednakże te podstawowe nie są wyjaśniane. Niewątpliwie autor zakłada, iż czytelnicy mają już ogólną wiedzę wodniacką, a w razie wątpliwości – odsyła do drużynowego. W toku redakcji uszanowano to spojrzenie.Część tekstów zawartych w książce jest wyraźnie przestarzała, ale mimo to ciekawa, bo przynosząca wiedzę o rozwoju marynistyki. Szczególnie nieaktualne są wyrażane tu poglądy autora dot. zdobyczy kolonialnych i wyjątkowej roli Imperium Brytyjskiego jako państwa dominującego wówczas na morzach świata. Z powodów oczywistych autor ma również inne niż to dzisiaj jest powszechnie przyjęte spojrzenie na zagadnienia społeczne i polityczne, szczególnie jaskrawo dostrzec to można w ocenie działalności korsarzy i wielkich odkrywców. Dla uwspółcześnienia treści dokonano pewnych zabiegów redakcyjnych. Przede wszystkim tekst został zaopatrzony w przypisy wyjaśniające lub uzupełniające tekst główny. Treści w sposób oczywisty niezgodne z obecnymi przepisami (np. system oznakowania torów wodnych pławami) zamieniono na aktualne, informując o tym fakcie w przypisach.W większości dokonano też zamiany miar z systemu brytyjskiego na system metryczny, pozostawiając w nawiasie wartość oryginalną. Wyjątkiem są tu długości łodzi, wyrażane często również w Polsce – w stopach. Wreszcie wszędzie tam gdzie było to zasadne, stosowane w tekście określenie „parowiec”, zamieniono na „statek o napędzie mechanicznym”.Na koniec warto podzielić się następującą refleksją: książka niniejsza liczy sobie już ponad sto lat, jednakże nadal, podobnie jak wiele innych skautowych wydawnictw, jest ze wszech miar pożyteczna i użyteczna. Dlatego też z przyjemnością oddajemy jej uwspółcześnione wydanie polskim harcerzom i instruktorom – wodniakom, życząc stopy wody pod kilem!

Tomasz Maracewicz

„My Adventures as a Spy - Moje przygody Szpiega” - Robert Baden-Powell

Druga książka, którą oddajemy do rąk naszych czytelników to bardzo ciekawa i trudna do zdobycia książka Twórcy Skautingu, gen. Roberta Baden-Powell’a. „My Adventures as a Spy - Przygody Szpiega”. Jest to redakcyjne opracowanie wydania polskiego tej książki, które ukazało się w 1925 r. Przekładu dokonał kapitan Wojska Polskiego Bazyli Rogowski, przy współpracy majora Jana Glatty. Przekład okazał się na tyle dobry, że wymagał tylko pewnego uwspółcześnienia. W zasadzie, przez wiele lat traktowana była ta książka jako ciekawostka z życia Pierwszego Skauta, który w czasie swej służby wojskowej wykonywał wielokrotnie misje zwiadowcze, bez ogródek je nazywając szpiegowskimi. Zwiad wojskowy przewija się we wszystkich książkach BiPi. Jest treścią gier i ćwiczeń skautowych. Chłopcy Skauci, czyli zwiadowcy, zainspirowani doświadczeniami z oblężenia Mafekingu pojawiają się w pierwszym poradniku Generała – „Aids to Scouting – Wskazówki do zwiadu”, który wywołał, bez pełnej świadomości autora, eksplozję skautingu w Wielkiej Brytanii, na zawsze zmieniając życie Baden-Powell’a, jak też i w efekcie na zawsze zmieniając oblicze wychowania młodzieży na całym świecie. Zaś ta mała książeczka jest ciekawym przyczynkiem do poznania życia BiPi, które niosło z sobą wiele niezwykłych przygód, prowadzących Go do stworzenia ruchu zwiadowców, nie wojskowych szpiegów, ale poszukiwaczy tropów dobrego życia w służbie swego narodu dla jego spokoju i pomyślności. Współcześnie w tej książce bystry Drużynowy znajdzie znakomite fabuły gier i ćwiczeń, pomagające w organizowaniu obozowych i biwakowych zbiórek, gier miejskich i zajęć w terenie, czyniących zdobywanie stopni i sprawności atrakcyjnymi. W dzisiejszych czasach podstawowe umiejętności skautowe ponownie stają się pierwszoplanowymi i ważnymi, co może zaskakiwać, ale taki obrót spraw dzisiejszej rzeczywistości ma miejsce, czy tego chcemy, czy nie. Praca Drużyn i Harcerska Służba wymaga od nas wielu, nawet zapomnianych, ale sprawdzonych źródeł inspiracji, jak też i harcerskich umiejętności, pozwalających radzić sobie w każdych okolicznościach.

Gawędy dla Skautów, opowiedziane przy ognisku

Robert Baden-Powell

Ta książka ukazała się w 1910 r., już po wydaniu Skautingu dla chłopców. To największy zbiór krótkich artykułów regularnie pisywanych do Skauta (The Scout), pisma rozchwytywanego w ramach dynamicznie powstającego Ruchu Skautowego. Baden-Powell głównie odpowiada na wątpliwości, wyjaśnia, radzi Skautmistrzom, czyli drużynowym coraz liczniejszych drużyn, reagując na ich listy, które dosłownie zalewały redakcję. Odpowiadając na zapytania BiPi bardzo widocznie wypełnia nowymi pomysłami i przemyśleniami swoją wizję Skautingu. Od naprawy systemu edukacyjnego, po sugestie głębokich zmian postwiktoriańskiego społeczeństwa. Jego ocena brytyjskiej rzeczywistości jest krytyczna, a sytuacji dzieci i młodzieży wręcz skrajnie negatywna.Skauting w tej początkowej fazie rozwoju widzi jako remedium na wszystkie problemy, wręcz proponuje, by metodę skautową wprowadzić jako obowiązkową do szkół. Równocześnie Baden-Powell zaczy59na się uwalniać od balastu tradycji imperialnej, od postwiktoriańskiego kołtuństwa, a nawet od irytującej u Brytyjczyków paternalistycznej wyższości wobec innych nacji.Coraz więcej skautowej równości i braterstwa, coraz mocniej czytamy o samodoskonaleniu i samokształceniu. BiPi krytykuje przeteoretyzowanie i przeregulowanie zarówno szkoły, jak i innych organizacji dla młodzieży, które chce reformować i łączyć ze skautingiem. Ideowo BiPi jest praktykującym chrześcijaninem, jednak coraz mocniej i szerzej otwartym na inne wyznania, co według Niego warunkuje głębię wychowawczą skautingu.Ciekawe jest podejście twórcy Skautingu do etosu rycerskiego.W Gawędach jest to bardzo obszerny rozdział, oparty na legendach arturiańskich. „Quest”, czyli wędrówka rycerzy Okrągłego Stołuw poszukiwaniu symbolicznego Świętego Graala, legendarnego kielicha Chrystusa, jest w gawędach wprost przywoływana jako przykład „Wędrówki ku szczęściu” w życiu. Ta myśl będzie towarzyszyć BiPi, mocno wybrzmiewając w Jego kultowej książce dla Wędrowników – „Rovering to Success”, wyd. 1922 /Wędrówka do sukcesu, I wyd. polskieO. W. Text, Kraków 2008/. Po przeczytaniu Gawęd trzeba przeczytać koniecznie dalsze, równie ciekawe przemyślenia Roberta Baden-Powell’a, pokazujące ewolucję Jego poglądów na ideę i metodę skautową. Jest to „Mój punkt widzenia”. /artykuły z pisma „The Scouter”, wybrał Artur Somers-Cox, 1922, polskie tłumaczenie w 2016 r., O.W. Text, Kraków/.